12:54:00
Kim Anh Nguyễn
Nhiều bạn sinh viên theo học các trường đại học lớn ở Việt Nam như nhà nước, Ngoại Thương, Kinh Tế Quốc Dân, Bách Khoa… đã tự việc học ở nhà để đi du học Phần Lan . Phần nhiều trong số họ đều vượt qua kỳ thi vào các trường đại học khoa học ứng dụng (University of Applied Sciences). Chỉ có một số ít là học ở Aalto Business School thuộc hệ thống trường đại học nghiên cứu (University) của Phần Lan (vì độc nhất trường này có ngành đạo tạo tiếng Anh về kinh tế bậc cử nhân trong hệ thống university).
Điểm khác giữa hệ thống UAS và University
Phải nhìn vào thực tại đó là hệ thống UAS là một hệ thống đại học tụ họp vào đào tạo nguồn nhân lực thực hiện cho các nghề dịch vụ, y tế, công nghệ thông tin, kinh tế… cho sự phát triển của vùng miền ở Phần Lan. Hệ thống đại học này có mục tiêu và phương pháp giảng dạy khác (thiên về thực tiễn đào tạo làm việc hơn) với các trường đại học nghiên cứu (củng cố sự phát triển khoa học và xã hội của tổ quốc). Những sinh viên tốt nhất du học Phần Lan thường học ở hệ thống university từ bậc cử nhân (chỉ tuyển đầu vào bằng tiếng Phần và Thuỵ Điển). Nhưng cũng cần phải nhấn mạnh học tốt hay nhiều điểm 5 không đồng nghĩa với việc bạn vững chắc sẽ thành công sau này.
Việc thi vào các đại học nghiên cứu ở Phần Lan ở bậc cử nhân là cực kỳ khó với sinh viên du học Phần Lan trong nhiều ngành học. Tỉ lệ chọi cao và tỉ lệ thành công ngay trong năm trước nhất là khá thấp. Một cô bé Phần xuống Turku luyện thi đại học nói với mình rằng đa số các bạn của cô đều bỏ ra 1 năm để đi làm và luyện thi trước khi thi vào đại học.
Mình có đọc trên diễn đàn của một người Mỹ nói về giáo dục Phần Lan, một người Phần đã bình luận rằng thực tại UAS là hệ thống dành cho những người Phần học muộn hơn hoặc sau khi đi quân dịch về. Nói chung về mặt chất lượng đầu vào, đay đả, chương trình học, và chất lượng đào tạo thì không nên đem so sánh với các trường university. Mỗi hệ thống có trọng tâm riêng, nhưng sinh viên sau khi tốt nghiệp UAS vẫn có thể apply học master ở University thông thường.
Điểm mạnh của UAS so với các trường ở Việt Nam
Học UAS sẽ khá hợp với các ngành như quản lý khách sạn, y tá, và dịch vụ xã hội bởi những ngành này cần kinh nghiệm thực tiễn nhiều, vừa học vừa làm. Công nghệ thông báo, quản lý môi trường cũng là một ngành ở UAS có khả năng kiếm việc làm tốt. Có nhiều người Việt Nam và nước ngoài bắt đầu du học Phần Lan với việc học tập ở UAS và thành công trong việc kiếm việc làm, mở nhà hàng, công ty, hay học tiếp lên thạc sỹ tiến sỹ.
Một điểm khác, nếu so sánh về cơ sở vật chất và điều kiện tương trợ giáo dục sinh viên, thì các trường UAS vượt xa các trường đại học ở Việt Nam về mọi mặt. Dù nói các trường UAS không giao hội vào nghiên cứu, tài trợ và định hướng nghiên cứu của họ vẫn còn nhiều hơn ở các trường ở Việt Nam. Ai học đại học ở Việt Nam sẽ nhớ cảnh nóng nực giảng đường cả hơn 100 sinh viên, tranh nhau một số ít ghế ngồi trong thư viện, mượn sách cũng khó khăn, email lúc nào cũng gmail.Com hay yahoo.Com.
Đến đây học để biết một trường đại học cần phải được vận hành như thế nào, hệ thống thông báo quản lý đại học thực sự nó như thế nào, sinh viên có những lợi quyền gì, nhiệm vụ của càn như thế nào, các phòng ban phải phục vụ sinh viên như thế nào. Những điều kiện này sẽ là cực tốt nếu bạn có động lực và khả năng tự học cao.
Kiền chỉ là một phần, bạn bè cũng lớp chỉ là một phần, chơi chỉ là một phần, quan yếu hơn cả vẫn là bản thân của bạn. Ở đây, không học thì không ra trường, chẳng có nhiều cột để bắt bạn phải tốt nghiệp đúng hạn như ở Việt Nam.
Vấn đề then chốt là gì?
Nhìn chung mỗi hệ thống đại học có định hướng riêng và phụ thuộc vào quan điểm cá nhân chủ nghĩa của mỗi bạn qua đây du học để nói rõ hơn về vấn đề này. Mình chưa học ở UAS nên chẳng thể nói nhiều trên quan điểm cá nhân được, nhưng có người bạn của mình nói rất bằng lòng với việc học tập ở các trường UAS dù nó ở tận miền trung Phần Lan.
Có một điều muốn nhắn nhủ tới các bạn đang trù trừ đó là nên xác định thật rõ động cơ đi du học của bạn là gì, liệu tính cách con người bạn có hạp có phù hợp với đất nước này không và liệu khả năng của bạn có đủ chi trả cho ít nhất 3 niên học cử nhân ở đây không nếu đến học ở một tỉnh thành nhỏ khó kiếm việc làm.
Cũng cần phải phân biệt rõ đó thực sự là mong muốn được học hỏi, được trải nghiệm một nền giáo dục mới, một sơn hà mới, và những con người mới hay thực sự chỉ là muốn chạy theo trào lưu, tự hào là mình kiếm được một tấm bằng nước ngoài . Một khi bạn thực sự muốn đổi thay, muốn học hỏi, thì dù có ở đâu, bạn vẫn sẽ tìm được điểm hay của nó.
Việc học tập ở Phần Lan không chỉ giới hạn ở trường hay một vùng địa lý khăng khăng, mà bạn có thể chuyển địa điểm học, đi luận bàn ở các nước khác, học thêm rất nhiều điều khác nữa duyệt y hệ thống thông báo và tài liệu rộng mở, các khoá học mở miễn phí cho sinh viên và các chương trình văn hoá giáo dục khác. Nếu bạn muốn sống ở nước ngoài lâu dài, khởi đầu sớm có thể thuận lợi hơn?
Ích lợi của việc học đại học ở Việt Nam
Học đại học ở Việt Nam cũng có cái hay của nó khi bạn được học cùng những người bạn cùng chí hướng, học cũng nhiều, môi dài tập cạnh tranh năng động hơn, giữ nhịp cùng sự phát triển của kinh tế xã hội ở nhà, không bị lạc lõng khi quay trở lại sau một thời kì dài. Theo những anh chị có kinh nghiệm cả học ở nhà và ở Phần, những ngành đào tạo về phần mềm và lập trình ở Việt Nam cũng khá tốt vì Việt Nam có thế mạnh về gia công phần mềm.
Đi học thạc sỹ ở nước ngoài sẽ tốt hơn khi bạn chín chắn hơn và hiểu rõ hơn về đích học hành, sự nghiệp của bạn sau khi tốt nghiệp cử nhân (có thể nhưng không phải với tuốt). Nếu bạn có thành tích học tập xuất sắc thì dịp xin học bổng của các chính phủ nước ngoài cũng lớn hơn, vì một khi đặt chân đến liên minh EU học cử nhân, bạn đã mất một quyền đó là công dân của một nước đang phát triển và không rời đất nước của mình trong vòng 2 năm để sống ở một nước phát triển.
T óm lại, bạn có thể nghĩ suy về những điều sau đây để đưa ra quyết định:
- Tình hình và năng lực học hành hiện tại (nản, bình thường, tốt…)
- Động lực học tập ở nước ngoài và đích sự nghiệp cuộc sống trong tương lai (bằng cấp, kiến thức, muốn đổi thay, ở lại hay về…)
- Các giá trị quan yếu trong cuộc sống của bạn (gia đình, bạn bè, địa vị…)
- Khả năng tài chính (tốt, trung bình…)
- Khả năng đổi thay và thích ứng với cuộc sống mới (chậm ở Phần Lan)
- Khả năng tự học, tự lập